کله پاچه
کله پاچه یکی از محبوبترین غذاهای ایرانی به شمار میرود. تا جایی که با سرچ کلمه " کله پاچه " در موتور جست و جوی گوگل با بیش از هشتصد و چهل و هشت هزار لینک روبهرو خواهید شد. قدمت این غذای لذیذ به حدود 4 هزار سال پیش میرسد. طی یک اکتشاف باستانشناسی، در محدوده خراسان شمالی، گورهایی کشف شدند که در آنها ظروفی حاوی بقایای کله پاچه قرار داشت. باستانشناسان برآنند که کله پاچه غذای محبوب صاحبان گورها بوده و توسط نزدیکانشان پس از مرگ به آنها هدیه شده است. البته فقط ایرانیان نیستند که ارادت ویژهای به این غذای چرب دارند. در خاورمیانه و قفقاز جنوبی نیز کله پاچه با اسامی مختلف تهیه میشود و هواداران زیادی دارد.
غذای خوشمزه بدسیما
کله پاچه در واقع سر، دست و پای گوسفند است که ساعتها روی شعله ملایم میپزد و آماده خوردن میشود. روش سِروَش نیز مخصوص است و قلق دارد. باید بهگونهای که به بافت گوشتها آسیب نرسد، استخوانهای آن را جدا کرد که مهارت بالایی نیاز دارد. اگر به کله پاچه در حال پختن در دیگ نگاه کنید، احتمالا جذبش نخواهید شد. قانون کلی درباره کلهپاچه خوردن این است که: زیاد به چیزی که قرار است بخورید دقت نکنید.
با این حال کله پاچه مزه منحصر به فرد و لذیذی دارد که به خوبی نداشتن جاذبه بصریاش را جبران میکند. کله پاچه غذایی زمانبر است. معمولا کلهپزها در نیمه رو کله پاچه را در دیگهای مخصوص بار میگذارند. این دیگها تا صبح فردا میجوشند و برای صبحانه روز بعد آماده میشوند. 4 عدد پاچه، گوشت صورت گوسفند، زبان، چشم و مغز یک دست کله پاچه کامل را تشکیل میدهند. توصیه میشود افرادی که برای نخستین بار قرار است کله پاچه بخورند، زبان سفارش دهند.
در کلهپزی چه میگذرد؟
اهمیت کله پاچه در فرهنگ غذایی ایرانیان تا اندازهای است که مکانهای مخصوصی برای پخت و ارائه کله پاچه ساخته شده. به غذاخوریهایی که فقط کله پاچه و سیراب شیردان برای مشتریان خود تهیه میکنند، "کلهپزی" میگویند. کلهپزیها غذاخوریهای سادهای هستند و در آنها خبری از زرق و برق و تجملات نیست. اغلب روی میزها نمکپاش، فلفلپاش، پودر دارچین و یک شیشه آبلیمو قرار دارد. ابتدا باید آب کله پاچه خورده شود. کلهپز در کاسههای چینی آب کله پاچه را همراه با یک سبد نان سنگک میآورد. مشتری باید نانها را در کاسه خورد کنند. به این مخلوط "ترید" میگویند و با قاشق خورده میشود.
بعد از خوردن ترید، کلهپز گوشت را در حالی که با مهارت از بین استخوانها جدا کرده و به طرز دلانگیزی در بشقاب چیده، روی میز میآورد. معمولا هم در آب کله پاچه و هم روی گوشتش دارچین میپاشند و چند قطره آبلیمو اضافه میکنند تا غذا آسانتر هضم شود. البته این موضوع بستگی کامل به ذایقه افراد دارد. در فصولی که نارنج تازه و لیموترش در بازار وجود دارد، معمولا چند برش از این میوهجات ترش را نیز سر میز قرار میدهند. بعد از خوردن غذا، رسم بر این است که مشتری طلب چای میکند. نوشیدن چای داغ بعد از صرف غذای چربی مانند کله پاچه بسیار مطبوع است.
چه وقت کله پاچه بخوریم؟
کله پاچه معمولا غذای مخصوص صبحانه به شمار میرود. با این حال در هر زمانی از شبانهروز میتوانید آن را سفارش دهید و میل کنید. به این نکته توجه داشته باشید که به علت انرژی فوقالعاده و همچنین سنگین و چرب بودن غذا، ممکن است در بعضی افراد مشکلات خواب از جمله کمخوابی یا نداشتن خواب آرام همراه با کابوس ایجاد شود. بنابراین بهتر است این غذا در شب میل نشود.
توصیههای پزشکی
کله پاچه بسیار چرب و پر انژی است. کلسترول و اسید اوریک بالایی دارد. بنابراین باید با دقت مصرف شود. به دلیل سنگین و چرب بود غذا، مدت زمان هضمش طول میکشد. همچنین بعد از خوردن کله پاچه احساس عطش و تشنگی در افراد ایجاد میشود که طبیعی است.
پیشنهاد میکنیم خواندن این صفحات را از دست ندهید: آبگوشت | دیزی