خورشت فسنجان
خورشت فسنجان غذای پرخرج خوشمزه‌ای است که قدمتی دیرینه دارد. ایرانیان از 2500 سال پیش تاکنون خورشت فسنجان پخته‌اند و از آنجایی که این غذا بسیار لذیذ و با ابهت است، هرگز تکراری و منسوخ نشده. در تاریخ آمده که ایرانیان از دیرباز خورشت فسنجان بار می‌گذاشتند و این خورشت را عزیز می‌داشتند. پختن خورشت فسنجان نشان پایان یافتن زمستان و آمدن بهار بود. از این رو غذای رسمی نوروز به شمار می‌رفت و اجداد باستانی ایرانیان در جشن‌های نوروزی خورشت فسنجان میل می‌کردند.
غذای گران
ماده اصلی خورشت فسنجان مغز گردو، رب انار و گوشت است. از این‌رو غذایی گران‌قیمت و اشرافی به شمار می‌رود. در مناسبت‌های خاصی مانند دید و بازدیدهای نوروزی، مراسم ازدواج و جشن میلاد فرزند، معمولا خورشت فسنجان نیز در کنار غذاهای دیگر سرو می‌شود. از آنجایی که مغز گردو در ایران ماده نسبتا گرانی به شمار می‌رود. برای کاهش هزینه پخت خورشت فسنجان ، بعضی‌ها در کنار مغز گردو از مغزهای دیگری مانند مغز بادام‌زمینی، مغز تخم‌کدو و کنجد آسیاب شده نیز استفاده می‌کنند.
خورشت فسنجان در همه جای ایران
در همه قسمت‌های ایران خورشت فسنجان با اندکی تفاوت در مزه، طبخ می‌شود. به طور کلی سه مزه متفاوت برای خورشت فسنجان وجود دارد: ترش، شیرین و ملس. در بعضی نواحی فسنجان را شیرین می‌خورند. از این‌رو برگه خشک شده زردآلو یا خرما، شکر و یا حتی شیره انگور به خورشت فسنجان می‌افزایند. در بعضی نواحی طعم ترش خورشت فسنجان محبوبیت دارد و با افزودنی‌هایی مانند رب نارنج، آبغوره و رب انارترش به این مزه می‌رسند. بعضی نواحی نیز فسنجان ملس، یعنی نه ترش و نه شیرین را می‌پسندند.
کوفته ریزه و خورشت فسنجان
گوشت خورشت فسنجان نیز در قسمت‌های مختلف ایران متفاوت است. در نواحی شمالی از گوشت پرندگان شکار استفاده می‌کنند. استفاده از مرغ و بوقلمون نیز رایج‌ترین سبک فسنجان پختن است. همچنین بعضی‌ها ترجیح می‌دهند گوشت چرخ‌شده گوسفند یا گوساله را ورز دهند، به صورت کُره‌های کوچک درآورند، در روغن تفت دهند و در خورشت فسنجان شان بریزند. به این مدل فسنجان، فسنجان با گوشت قلقلی یا کوفته ریزه می‌گویند.
اسرار یک خورشت فسنجان خوشمزه
هرچه گردو بیشتر چرخ شود، فسنجان خوشمزه‌تر می‌شود. آشپزهای حرفه‌ای، گردو را چند بار آسیاب می‌کنند تا خورشت فسنجان شان عالی از کار در بیاید. فسنجان خوب، رویش روغن می‌اندازد. این روغن مربوط به گردو است. آشپزهای حرفه‌ای با اضافه کردن کمی آب سرد و یا یک تکه یخ در دیگ جوشان خورشت فسنجان ، روغن گردو را در می‌آورند. در بعضی نواحی نیز تیره‌تر بودن رنگ فسنجان نشان مرغوب بودن آن است. کدبانوهای حرفه‌ای قطعه‌ای از آهن را روی شعله می‌گذارند تا حسابی سرخ و گداخته شود. سپس این قطعه آهن را که اغلب نعل اسب است، درون دیگ خورشت فسنجان می‌اندازند. این کار سبب تیره شدن فسنجان می‌شود و اغلب در استان گیلان مرسوم است.
کجا فسنجان بخوریم؟
در همه رستوران‌های طراز اول ایرانی و همچنین اغلب سفره‌خانه‌ها خورشت فسنجان در فهرست غذا قرار دارد. فسنجان یک خورشت است؛ یعنی به تنهایی سرو نمی‌شود؛ بلکه باید با برنج همراه شود. خورشت فسنجان نیز مانند دیگر خورشت‌های ایرانی باید روی برنج ریخته شود. و به صورت مخلوط میل شود. خورشت فسنجان را با چاشنی‌هایی مانند زیتون پرورده، ماست ساده یا ماست و خیار و ترشی میل می‌کنند و استفاده از قاشق و چنگال الزامی است.
توصیه‌های پزشکی
در طب سنتی ایران گردو طبع گرم و خشک دارد از این رو زیاد خوردن آن ممکن است سبب بروز عوارضی مانند تورم لوزه، سوزش گلو، پیدا شدن دانه‌های قرمز همراه با خارش روی پوست و زدن جوش شود که پس از چند روز و بدون دخالت پزشکی برطرف خواهد شد.
پیشنهاد می‌کنیم خواندن این صفحه را از دست ندهید: خورشت قورمه سبزی